Node.js Kurulumu ve İlk Proje

Node.js Nedir?

Node.js, JavaScript'i sunucu tarafında çalıştıran, ölçeklenebilir ve yüksek performanslı uygulamalar geliştirmek için kullanılan açık kaynaklı bir teknolojidir. Tek iş parçacığı (single-threaded) yapısı ve asenkron çalışma modeli sayesinde özellikle I/O ağırlıklı uygulamalarda tercih edilir. Node.js'in nasıl çalıştığı hakkında daha fazla bilgi için Node.js Nedir? Nasıl Çalışır? başlıklı yazıyı inceleyebilirsiniz.

Node.js Kurulumu

Node.js'i sisteminize kurmak oldukça basittir. Aşağıda farklı işletim sistemleri için kurulum adımları verilmiştir.

Linux İçin Node.js Kurulumu

Paket yöneticisini kullanarak Node.js'i yüklemek için terminalde aşağıdaki komutları çalıştırın:

sudo apt update
 sudo apt install nodejs npm

sudo yum install nodejs npm

Kurulumu doğrulamak için aşağıdaki komutları çalıştırın:

node -v
 npm -v

Windows İçin Node.js Kurulumu

• Resmi Node.js web sitesine gidin: nodejs.org
• İhtiyacınıza uygun olan LTS (Long Term Support) veya mevcut sürümünü indirin.
• İndirilen .msi kurulum dosyasını çalıştırın ve yükleme adımlarını tamamlayın.
• Kurulum tamamlandıktan sonra Node.js'in başarıyla yüklendiğini doğrulamak için komut istemcisinde aşağıdaki komutları çalıştırın

node -v  # Node.js versiyonunu kontrol eder
 npm -v   # NPM'in yüklü olup olmadığını kontrol eder

macOS İçin Node.js Kurulumu

Terminali açın ve brew -v komutuyla Homebrew'in kurulu olup olmadığını kontrol edin. Eğer Homebrew yoksa şu komutla yükleyebilirsiniz:

/bin/bash -c "$(curl -fsSL https://raw.githubusercontent.com/Homebrew/install/HEAD/install.sh)"

Node.js'i yüklemek için şu komutu çalıştırın

brew install node

Kurulumu doğrulamak için aşağıdaki komutları çalıştırabilirsiniz:

node -v
 npm -v

İlk Node.js Uygulamanızı Oluşturun

Node.js'in doğru kurulduğunu test etmek ve basit bir uygulama geliştirmek için aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz.

Proje Klasörünü Oluşturma

Komut satırında aşağıdaki komutları çalıştırarak bir proje dizini oluşturun:

mkdir node-projesi
 cd node-projesi

Proje Dosyasını Oluşturma

Yeni bir dosya oluşturun ve aşağıdaki kodları ekleyin:

const http = require('http');

const server = http.createServer((req, res) => {
    res.writeHead(200, { 'Content-Type': 'text/plain' });
    res.end('Node.js projem!');
});

server.listen(3000, () => {
    console.log('Sunucu 3000 portunda çalışıyor...');
});

Dosyayı app.js adıyla kaydedin.

Uygulamayı Çalıştırma

Terminal veya komut istemcisinde aşağıdaki komutu çalıştırarak uygulamayı başlatın:

node app.js

Tarayıcınızda http://localhost:3000/ adresine giderek "Node.js projem!" mesajını görebilirsiniz.

NPM ile Paket Yönetimi

Projeye bağımlılıklar eklemek için NPM'i kullanabilirsiniz. Örneğin, express frameworkünü yüklemek için şu komutu çalıştırabilirsiniz:

npm init -y  # Proje için varsayılan package.json dosyasını oluşturur
 npm install express

NPM paketleri, projelerde kod tekrarını azaltmak, belirli işlevleri hızlıca entegre etmek ve geliştirme süreçlerini hızlandırmak için kullanılır. Örneğin, express hızlı ve esnek bir web sunucusu sağlarken, mongoose MongoDB veritabanı ile etkileşimi kolaylaştırır. Paketler ayrıca güvenlik, test ve performans optimizasyonu gibi alanlarda da önemli katkılar sağlar.

NPM hakkında daha detaylı bilgi için NPM Nedir? Paket Yönetimi Nasıl Yapılır? başlıklı yazıya göz atabilirsiniz.

Hangi IDE'ler Kullanılabilir?

Node.js projeleri için en yaygın kullanılan IDE'ler şunlardır:

• Visual Studio Code (VS Code): Microsoft tarafından geliştirilen, geniş eklenti desteğine sahip hafif ve güçlü bir editör.
• WebStorm: JetBrains tarafından geliştirilen, JavaScript ve Node.js için gelişmiş özellikler sunan profesyonel bir IDE.
• Sublime Text: Hızlı, özelleştirilebilir ve minimal bir kod editörü.
• Atom: GitHub tarafından geliştirilen, geniş eklenti ekosistemine sahip açık kaynaklı bir editör.
• IntelliJ IDEA: JavaScript desteği ile geniş kapsamlı bir geliştirme ortamı.

Bu IDE'ler dışında Visual Studio 2022 ile doğrudan Node.js projeleri oluşturabilirsiniz.